Основные свойства газа, которые необходимо знать
Газ, які выкарыстоўваецца ў побыце, пажаранебяспечны, а ў сумесі з паветрам у пэўных прапорцыях яшчэ і выбуханебяспечны. Такім чынам, уцечкі газу і неасцярожнае абыходжанне з крыніцамі адкрытага агню могуць прывесці да пажараў. Выбух газапаветранай сумесі адбываецца не толькі ад адкрытага агню, але і іскры, якая можа ўтварыцца ў электрычнай сетцы падчас працы бытавога электрычнага абсталявання.
Чысты газ не мае колеру і паху. Для таго, каб чалавек мог своечасова выявіць небяспеку, у газ дадаецца адарант – рэчыва, якое мае рэзкі і непрыемны пах.
Газ не таксічны, але значная яго канцэнтрацыя ў паветры прыводзіць да кіслароднага галадання і ўдушша.
Прыродны газ лягчэй за паветра, і таму пры выхадзе з трубаправода падымаецца ўверх. Звадкаваны газ, які пастаўляецца ў балонах і запаўняецца ў рэзервуарныя ўстаноўкі, наадварот цяжэй за паветра, у сувязі з чым уяўляе вялікую небяспеку, бо ў выпадку ўцечак можа запасіцца ў памяшканні кухні ці, што яшчэ горш, у сутарэнні.
Меры бяспекі, якія неабходна выконваць пры карыстанні газам, сфармуляваны ў асноўным нарматыўным дакуменце, які дзейнічае ў Рэспубліцы Беларусь – Правілах карыстання газам у побыце, зацверджаных пастановай Савета Міністраў. Захаванне простых правілаў – галоўная ўмова бяспечнай эксплуатацыі газавых прыбораў.
Каб пазбегнуць узнікнення аварыйных сітуацый і няшчасных выпадкаў, забараняецца:
- дапускаць да карыстання газавымі плітамі дзяцей да 12 гадоў, іншым газавыкарыстальным абсталяваннем – дзяцей да 14 гадоў, недзеяздольных асоб, прызнаных такімі ва ўстаноўленым парадку, асоб, якія знаходзяцца ў стане алкагольнага або наркатычнага ап’янення, а таксама асоб, якія не прайшлі інструктаж і якія не ведаюць правілаў бяспечнага карыстання гэтым абсталяваннем;
- карыстацца газавыкарыстальным абсталяваннем у выпадку яго няспраўнасці, пры выяўленні паху газу, няспраўнасці газаправодаў, адключальнай арматуры, прыбораў аўтаматыкі бяспекі;
- пакідаць адкрытымі вентылі балонаў (калі балон усталяваны ў памяшканні), краны, якія знаходзяцца перад газавыкарыстальным абсталяваннем і на ім, пасля заканчэння карыстання газавыкарыстальным абсталяваннем;
- пакідаць без нагляду газавыкарыстальнае абсталяванне, якое працуе, акрамя разлічанага на бесперапынную працу і абсталяванага адпаведнай аўтаматыкай бяспекі;
- выкарыстоўваць для абагравання памяшканняў газавыкарыстальнае абсталяванне, прызначанае для гатавання ежы;
- ажыццяўляць самавольнае падключэнне, адключэнне газавыкарыстальнага абсталявання і яго перастаноўку з ужываннем зваркі, а таксама перападключэнне на далучальны гнуткі шланг, разборку гэтага абсталявання і яго рамонт, умешвацца ў працу індывідуальных прыбораў уліку расходу газу;
- прывязваць да газаправодаў вяроўкі, нагружаць газаправоды і выкарыстоўваць іх у якасці апор;
- сушыць рэчы над полымем гарэлак газавай пліты;
- выкарыстоўваць для сну памяшканні, у якіх усталявана газавыкарыстальнае абсталяванне;
- прымяняць агонь для выяўлення ўцечкі газу з газаправодаў, газавыкарыстальнага абсталявання;
- падключаць да газавыкарыстальнага абсталявання самаробныя гарэлкі і іншыя прыстасаванні;
- эксплуатаваць газавыкарыстальнае абсталяванне пры няспраўнасці дымавых і вентыляцыйных каналаў, адсутнасці цягі, а таксама без наяўнасці актаў праверкі тэхнічнага стану дымавых і вентыляцыйных каналаў, якія выдаюцца спецыялізаванай арганізацыяй, або пры пратэрмінаваных такіх актах альбо адсутнасці запісаў у журналах уліку вынікаў паўторнай праверкі і прачысткі дымавых і вентыляцыйных каналаў пры наяўнасці пасведчання аб праходжанні навучання на права выканання работ па паўторнай праверцы і прачыстцы дымавых і вентыляцыйных каналаў;
- зрываць пломбы, усталяваныя вытворцамі і газазабеспячальнымі арганізацыямі на індывідуальных прыборах уліку расходу газу, адключальных прыладах, газавыкарыстальным абсталяванні, парушаць цэласнасць пламбіравальнага матэрыялу і самавольна падключаць газавыкарыстальнае абсталяванне пасля яго адключэння газазабеспячальнымі арганізацыямі
- пры газіфікацыі жылога дома ад ІБУ ажыццяўляць сліў ЗВГ з балона, напаўненне і падагрэў балона, эксплуатаваць балон з уцечкамі газу або прыкметамі зносу ўшчыльняльных матэрыялаў, механічнымі пашкоджаннямі, перадаваць балон з ЗВГ іншым асобам;
- карыстацца газавыкарыстальным абсталяваннем са скончаным тэрмінам эксплуатацыі пры адсутнасці станоўчых вынікаў яго дыягностыкі;
- парушаць устаноўленыя заканадаўствам абмежаванні па выкарыстанні ахоўных зон аб’ектаў газаразмеркавальнай сістэмы;
- ажыццяўляць замену балонаў з ЗВГ на ІБУ пры адсутнасці пасведчання на права самастойнай замены балона, адпаведнага запісу ў тэхнічным пашпарце;
- захоўваць балоны з ЗВГ у не падключаным да ІБУ стане;
- усталёўваць балоны з ЗВГ у жылых пакоях, памяшканнях без натуральнага асвятлення;
- выкарыстоўваць ЗВГ у балонах для іншых мэт, не прадугледжаных праектам (эскізам) на мантаж ІБУ;
- забаронена эксплуатацыя ў зімовы перыяд газавыкарыстальнага ацяпляльнага абсталявання з адсутнасцю кантролю працы больш за 24 гадзіны.
Таксама варта памятаць:
- перад уключэннем газавыкарыстальнага абсталявання неабходна пераканацца, што ўсе краны на ім і падвадным газаправодзе знаходзяцца ў становішчы “закрыта”;
- перад кожным выкарыстаннем газавых воданагравальнікаў і ацяпляльнага газавага абсталявання неабходна правяраць цягу ў адпаведнасці з тэхнічнымі (эксплуатацыйнымі) дакументамі вытворцы;
- памяшканні, у якіх устаноўлена газавыкарыстальнае абсталяванне, неабходна праветрываць. Дэфлектары (дэкаратыўныя рашоткі) вентыляцыйных каналаў павінны быць пастаянна адкрытыя. У кватэрах на час працы газавыкарыстальнага абсталявання неабходна забяспечыць працу вентыляцыі і прыток свежага паветра.
- пры эксплуатацыі газавыкарыстальнага абсталявання варта выконваць патрабаванні, выкладзеныя ў інструкцыях па яго эксплуатацыі.
- пры эксплуатацыі газавых пліт неабходна выконваць наступныя патрабаванні:
ажыццяўляць пастаяннае назіранне за газавай плітой, якая працуе. Пры закіпанні змесціва посуду зменшыць полымя паваротам ручкі крана гарэлкі;
пры карыстанні духавай шафай перыядычна назіраць за працай гарэлак праз назіральнае акно, якое знаходзіцца на дзверцах шафы. У выпадку згасання полымя гарэлкі варта закрыць усе краны гарэлак газавай пліты і кран на ўваходзе да газавай пліты, выветрыць шафу, каб пазбегнуць “хлапку” газу, і пры неабходнасці ажыццявіць распальванне гарэлкі;
гарэлкі газавай пліты, іх каўпачкі, рашоткі, падгарэлачныя лісты і іншыя часткі пліты перыядычна прамываць мыйнымі сродкамі.
- пры эксплуатацыі праточных газавых воданагравальнікаў варта ўлічваць, што яны працуюць толькі пры пэўным ціску вады (прадугледжаным тэхнічнымі данымі апарата і інструкцыяй па эксплуатацыі). У выпадку, калі пры зніжэнні ціску вады гарэлка воданагравальніка згасне, неабходна зачыніць усе краны. Распальваць гарэлку воданагравальніка можна толькі пасля аднаўлення намінальнага ціску патоку вады.
Пры з’яўленні ў памяшканні паху газу варта неадкладна:
спыніць карыстанне газавыкарыстальным абсталяваннем (перакрыць краны, якія знаходзяцца перад газавыкарыстальным абсталяваннем і на ім, або вентыль балона), адчыніць вокны для праветрывання памяшкання, неадкладна паведаміць у спецыялізаванае падраздзяленне газазабеспячальнай арганізацыі.
пры гэтым у памяшканні забараняецца карыстацца адкрытым агнём, электразванкамі, курыць, уключаць і выключаць электраасвятленне і электрапрыборы. Неабходна таксама выдаліць з загазаванага памяшкання людзей і хатніх жывёл.
Акрамя таго, вялікае значэнне мае і своечасовае правядзенне прафілактычнага тэхнічнага абслугоўвання і дыягностыкі газавага абсталявання.
Ігнараванне названых правілаў можа прывесці да самых сумных наступстваў.
СПАЖЫВЕЦ ГАЗУ, ПАМЯТАЙ!!!
ЗА ПАРУШЭННЕ ПРАВІЛАЎ КАРЫСТАННЯ ГАЗАМ У ПОБЫЦЕ ПРАДУГЛЕДЖАНЫ ШТРАФ
АД 4 ДА 20 БАЗАВЫХ ВЕЛІЧЫНЬ
Побытавы газ не толькі карысць для чалавека, але і крыніца павышанай небяспекі.
Будзьце ўважлівыя з газам! Ваша непамятлівасць, няўважлівасць могуць прычыніць бедства вам і вашым блізкім і суседзям. Толькі ўмелае абыходжанне з газавымі прыборамі і веданне правілаў карыстання газам дапаможа вам пазбегнуць няшчасных выпадкаў.
Пры паху газу тэлефануйце 104